امیراسحاق استرآبادی و حرز یمانی

علامه مجلسی در بحار چنین می‌نویسد. و از آن جمله است آن‌چه پدرم—خدای او را رحمت کند—مرا خبر داد به آن. گفت در زمان ما مرد شریف صالحی بود که او را امیراسحاق استرآبادی می‌گفتند. چهل حج پیاده به جا آورده بود. بین مردم مشهور شده بود که زمین برایش در هم می‌پیچد. (طی الارض دارد.)

سالی به شهر اصفهان آمد. نزدش رفتم و از او در مورد آنچه درباره او مشهور شده بود، پرسیدم. گفت سبب آن این است. سالی با حاجیان به سوی بیت الله الحرام در حرکت بودم. هنگامی که به مکانی رسیدیم که میان ما و مکه هفت یا نه منزل بود، به دلائلی از قافله جا ماندم. تا اینکه قافله از نظرم پنهان شد و راه را گم کردم. حیران شدم و تشنگی بر من غلبه کرد؛ تا آنجا که از زنده ماندن ناامید شدم.

شروع کردم به صدا زدن :

يا صالح، يا أبا صالح، أرشدونا إلى الطريق يرحمكم الله. ای صالح، ای اباصالح، ما را به راه هدایت کنید، خدا شما را بیامرزد.

شبحی در بیابان

پس در انتهای صحرا شبحی به نظرم رسید. در او که دقیق شدم، در اندک زمانی، نزدم حاضر شد. دیدم جوانی است خوش‌چهره، پاکیزه‌لباس، گندمگون، به صورت اشراف، در حالی که بر شتری سوار است و مشکی همراه دارد (و معه أداوة).

بر او سلام کردم. سلامم را جواب داد.

گفت تشنه‌ای؟

گفتم آری.

مشک را به من داد. نوشیدم.

سپس گفت می‌خواهی به قافله ملحق شوی؟

گفتم آری.

مرا پشت خود (بر شتر) نشاند و به سمت مکه حرکت کرد.

حرز یمانی

عادت من چنین بود که هر روز حرز یمانی را می‌خواندم. شروع به خواندن آن کردم. او—علیه السلام—در برخی مواضع از دعا گفت چنین بخوان.

[راوی] گفت زمان کمی از حرکتمان نگذشته بود که به من گفت این مکان را می‌شناسی؟

نگاه کردم دیدم در ابطح (مکه) هستم.

گفت پیاده شو.

چون پیاده شدم، برگشتم (به پشت سر خود) و او را ندیدم. در آن هنگام بود که فهمیدم او قائم علیه السلام است. از جدایی او و نشناختنش، پشیمان و متاسف شدم.

هفت روز که گذشت، قافله رسید. مرا در مکه دیدند، بعد از آن که از زنده بودنم قطع امید کرده بودند. برای همین به طی الارض مشهور شدم.

پدر خدابیامرزم گفت من حرز یمانی را نزد او خواندم و تصحیحش کردم و او اجازه روایت آن را به من داد و حمد خدای راست.

برگرفته از بحار الانوار ج۵۲ ص ۱۷۵

تكمله

عبارتی که امیراسحاق فریاد زد در کتاب مصباح الزائر سید بن طاووس (چاپ موسسة آل البیت ص ۳۹) و مصادر دیگر (محاسن برقی، من لا یحضره الفقیه، بحار الانوار به نقل از مصباح الزائر و …) در آداب سفر آمده است: هنگامی که راه را گم کردی فریاد بزن يا صالح، [و] يا أبا صالح، أرشدونا إلى الطريق يرحمكم الله.